یوسف بن یحیی قرشی بُوَیطی (بویطی؛ منسوب به بویط و آن دهی است به مصر.)، مکنی به ابویعقوب.
دوست امام شافعی و واسِطَةُ العِقد شافعیان بود و پس از مرگ امام شافعی در درس و فتوا دادن جای او را گرفت. او از مردم بویط مصر بود و در قضیۀ «مخلوق بودن قرآن» در عهد الواثق دست بسته بر استری به بغداد برده شد تا مخلوق بودن قرآن را تأیید کند ولی او نپذیرفت و به زندان افتاد و به سال ٢٣١ ه.ق. در زندان درگذشت.
اما شافعی گفته است: «به مجلس من هیچکس از یوسف شایسته تر و از یاران من هیچکس از او داناتر نیست».
او راست: «المختصر» در فقه، که آن را از کلام شافعی اقتباس کرده است.